Ô nhiễm không khí là gì? Cách bảo vệ sức khỏe trong môi trường ô nhiễm?

Ô nhiễm không khí là gì mà cả thế giới đều phải luôn quan tâm? Những nguyên nhân nào dẫn đến ô nhiễm môi trường không khí? Nếu bạn đang làm việc trong một môi trường không khí ô nhiễm thì cần phải làm gì để bảo vệ sức khỏe của bản thân?

Khái niệm ô nhiễm không khí là gì?

Ô nhiễm không khí là sự thay đổi tiêu cực trong thành phần không khí. Nguyên nhân chủ yếu là do khói, bụi, hơi hay các khí lạ được đưa vào không khí. Hậu quả gây nên các mùi lạ trong không khí, làm giảm tầm nhìn, biến đổi khí hậu.

Không khí ô nhiễm gây nguy hiểm cho sức khỏe con người. Nó cũng gây tổn hại đến nguồn lợi sinh vật, hệ sinh thái. Đồng thời còn làm thiệt hại về vật chất, và ảnh hưởng đến việc sử dụng môi trường tự nhiên.

Ô nhiễm môi trường không khí cũng có thể hiểu là trong không khí có chứa các chất gây nguy hiểm cho sức khỏe con người. Hoặc không khí tạo ra những tác động xấu đối với môi trường.

Ô nhiễm không khí là gì xét về phương diện pháp lí? Nó được hiểu là sự thay đổi tính chất không khí, vi phạm các tiêu chuẩn không khí mà pháp luật đã quy định. Cụ thể hơn thì nó là tình trạng trong không khí có xuất hiện chất lạ hoặc có sự biến đổi quan trọng trong thành phần không khí. Dẫn đến việc làm thay đổi tính chất lí, hoá vốn có của nó. Sự thay đổi này vi phạm tiêu chuẩn môi trường do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành. Gây ra tác động có hại cho con người và thiên nhiên.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), có 6 chất chính gây ô nhiễm không khí ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Chúng bao gồm:

• nitơ dioxyt (NOx);
• lưu huỳnh dioxyt (SOx);
• cacbon monoxit (CO);
• chì (Pb);
• ozon tầng bình lưu (O3);
• vật chất dạng hạt (PM).

Thực trạng ô nhiễm hiện nay

1. Ô nhiễm không khí trên thế giới

Dựa theo báo cáo “Tình trạng không khí toàn cầu năm 2020” do Viện Ảnh hưởng Sức khoẻ (HEI) và Viện Đo lường và Đánh giá Sức khoẻ (IHME) tại Đại học Washington và Đại học British Columbia thực hiện cho thấy tình trạng ô nhiễm môi trường không khí trên thế giới rất đáng báo động. Tình trạng ô nhiễm này không phải chỉ mới xảy ra mà nó đã tồn tại từ trước. Tuy nhiên con người vẫn chưa tìm ra các biện pháp cụ thể để khắc phục ô nhiễm.

WHO đã gọi tình trạng ô nhiễm môi trường không khí là “kẻ giết người thầm lặng”. Bởi thực tế cho thấy có đến 92% dân số thế giới đang sống trong môi trường mà chất lượng không khí ở dưới mức tiêu chuẩn theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới.

2. Ô nhiễm không khí ở Việt Nam

Không khí ô nhiễm đang là vấn đề nhức nhối của Thế giới, và Việt Nam cũng không ngoại lệ. Theo báo cáo thường niên về chỉ số môi trường, Việt Nam chúng ta luôn là một trong 10 nước có mức ô nhiễm không khí hàng đầu Châu Á. Điển hình là sự ô nhiễm bụi (PM 10, PM 2.5).

Ô nhiễm không khí ở Hà Nội và Hồ Chí Minh là nặng nhất so với cả nước. Thậm chí có nhiều thời điểm, bụi mịn (PM 2.5) bao phủ cả bầu trời. Hiện tượng này làm hạn chế tầm nhìn, ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của người dân.

Không khí ô nhiễm làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về hô hấp và tim mạch. Là nguyên nhân gây ra các biến chứng thần kinh, kích ứng mắt, bệnh ngoài da và các bệnh mãn tính lâu dài ở người như ung thư. Tìm hiểu nguyên nhân gây ô nhiễm không khí là gì và quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường không khí:

Nguyên nhân gây ô nhiễm không khí là gì?

Ô nhiễm trong không khí có thể xảy ra do các hiện tượng tự nhiên hoặc từ hoạt động của con người. Không khí bị ô nhiễm có thể xảy ra trên mọi quy mô. Có thể ở một vùng, một quốc gia, một khu vực hoặc ô nhiễm môi trường không khí toàn cầu.

Có năm nguồn chính gây ô nhiễm cho không khí:

1. Hộ gia đình

Đốt các nhiên liệu hóa thạch, gỗ, phân động vật, rơm, rạ và trấu để nấu ăn, sưởi ấm và thắp sáng nhà cửa.

Việc đốt các nhiên liệu tạo ra nhiều chất gây ô nhiễm và gây hại cho sức khỏe. Cụ thể nó sẽ tạo ra các hạt vật chất (PM), metan, carbon monoxide, hydrocarbon và các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC). Đốt cháy dầu hỏa để thắp sáng cũng tạo ra lượng khí thải đáng kể cùng các hạt mịn và các chất ô nhiễm khác.

Theo WHO hiện trên thế giới có khoảng 3 tỉ người vẫn nấu ăn bằng nhiên liệu rắn.  Họ sử dụng gỗ, rơm rạ, than tổ ong, dầu hỏa và phân động vật để đốt cháy tạo ra lửa trong sinh hoạt hàng ngày.

2. Hoạt động công nghiệp

Đây là nguồn gây ô nhiễm nhiều nhất gây ra bởi chính con người. Các hoạt động công nghiệp thường đốt cháy một lượng lớn các nhiên liệu hóa thạch như than, dầu, khí đốt. Hoạt động này tạo ra các chất khí độc hại như CO2, CO, SO2, NOx, cùng với các chất hữu cơ chưa cháy hết như: muội than, bụi.

Các nhà máy nhiệt điện chạy than, các máy phát điện diesel là hai tác nhân chính làm môi trường bị ô nhiễm.

Việc sử dụng dung môi trong các ngành công nghiệp hóa chất và khai thác, cũng là nguyên nhân làm cho không khí bị ô nhiễm.

Khí thải từ các phương tiện vận chuyển hàng hoá, phục vụ cho hoạt động công nghiệp cũng là nguồn gây ô nhiễm đáng kể cho không khí.

3. Giao thông vận tải

Ngành giao thông vận tải toàn cầu chiếm gần một phần tư lượng khí thải CO và tỉ lệ này đang ngày một tăng lên. Tác hại của hoạt động giao thông gây ô nhiễm không khí là gì? Nó gây ra gần 400.000 ca tử vong sớm. Gần một nửa số trường hợp tử vong trên là do khí thải diesel. Người ta cũng thống kê được rằng có 12% những người sống gần các tuyến đường giao thông chính có nguy cơ mắc chứng bệnh mất trí nhớ.

Để động cơ của các phương tiện hoạt động thường cần một quá trình đốt cháy nhiên liệu. Quá trình này sẽ tạo ra các chất khí độc hại như CO2, CO, SO2, NOx, Pb, CH4,… Đặc biệt là nếu các phương tiện giao thông lỗi thời, cũ kĩ không đạt tiêu chuẩn khí thải thì sẽ càng thải ra nhiều chất độc hại. Đồng thời cơ sở hạ tầng chưa phát triển cũng làm nguy cơ gây ô nhiễm không khí cao hơn.

4. Nông nghiệp

Hoạt động chăn nuôi gia súc: trâu, bò, ngựa, lợn,…thải ra khí metan và amoniac.

Việc đốt rơm rạ sản sinh ra khí metan. Khí thải metan góp phần hình thành ozone ở tầng bình lưu. Khí metan cũng góp phần vào sự nóng lên toàn cầu mạnh. Việc đốt rơm rạ cũng tạo ra nhiều khói, bụi làm phát sinh khí thải CO2, CO, NO2 vào môi trường. Hậu quả gây cản trở tầm nhìn và làm ảnh hưởng đến chất lượng không khí.

Thuốc trừ sâu, phân hóa học và các loại phân tươi cũng làm phát sinh ra khí độc hại amoniac. Hít phải nhiều amoniac gây bỏng đường hô hấp (rát cổ họng). Thậm chí có thể gây ức chế thần kinh, tạo nên cảm giác khó chịu như cáu gắt, gây đau thắt ngực, khó thở.

5. Chất thải

Các hoạt động đốt rác thải và chất thải hữu cơ trong các bãi chôn lấp rác thải cũng phát sinh nhiều chất ô nhiễm độc hại. Gồm có CO, CO2 , NOx, SOx, THC, HCl, HF, dioxin/furan, bụi, hơi nước và tro vào khí quyển. Khí thải sinh ra từ các lò đốt rác gây ô nhiễm môi trường không khí nghiêm trọng và làm ảnh hưởng đến sức khỏe của con người.

6. Những nguồn gây ô nhiễm khác

Bên cạnh các hoạt động của con người thì còn có một vài nguyên nhân gây ô nhiễm khác:

• Các vụ phun trào núi lửa
• Bão bụi
• Bão cát
• Chiến tranh, hay các cuộc tập trận quân sự: vũ khí hạt nhân, khí độc, chiến tranh hóa học và tên lửa

Hậu quả ô nhiễm không khí là gì?

1. Tác hại đối với động thực vật

Các chất SO2, NO2, CO… làm tắc nghẽn khí quản và làm suy giảm hệ miễn dịch của động vật.

Hợp chất HF làm các cây ăn trái rụng lá hàng loạt. Tình trạng nặng và kéo dài gây nên tình trạng chết cây. Nó còn gián tiếp làm trái đất nóng lên cùng với hiệu ứng nhà kính.

Khói bụi từ khu công nghiệp có thể gây ra mưa axit. Mưa axit làm chết cây, ô nhiễm nguồn nước, giết chết các vi sinh vật có lợi trong đất. Làm cho việc nuôi trồng bị ảnh hưởng tiêu cực, giảm sản lượng, mất mùa…

2. Tác hại đối với con người

Đối với con người, những tác hại ảnh hưởng từ sự ô nhiễm không khí là gì? Theo WHO, ô nhiễm môi trường không khí gây ra 7 triệu ca tử vong mỗi năm. Bên cạnh đó nó cũng gây thiệt hại kinh tế gần 5 nghìn tỷ USD mỗi năm.

• Sống trong môi trường không khí bị ô nhiễm khiến tuổi thọ trung bình của con người giảm đi 2 năm.
• Ô nhiễm bụi mịn PM 2.5 chính là thủ phạm gây nên các bệnh về hô hấp. Bụi mịn PM 2.5 kết hợp với SO2, NO2, CO gây kích ứng niêm mạc, cản trở hemoglobin kết hợp oxy khiến các tế bào bị thiếu oxy. Dẫn đến suy giảm chức năng phổi và làm tình trạng bệnh hen và bệnh tim trở nên nặng hơn.
• Ô nhiễm môi trường không khí cũng có thể gây nên các bệnh tim mạch, đột quỵ não.
• Không khí ô nhiễm làm trầm trọng hơn các bệnh hen suyễn, ung thư phổi.
• Chúng cũng tác động lên hệ thần kinh trung ương. Hệ quả làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer, Parkinson, tự kỷ hay dễ cáu gắt.

Cần bảo vệ sức khỏe nếu làm việc trong môi trường không khí ô nhiễm

Phương án bảo vệ sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp nếu bạn làm việc trong một môi trường ô nhiễm không khí là gì? Nếu bạn phải làm việc trong một môi trường không khí ô nhiễm thì bắt buộc phải có những biện pháp bảo vệ sức khỏe hợp lý.

Nếu môi trường làm việc của bạn có sự ô nhiễm không khí ở mức nhẹ. Cụ thể là chỉ có các siêu bụi nano hoặc những loại vi khuẩn có kích thước lớn hơn hoặc bằng 10 micromét. Trường hợp này bạn có thể sử dụng khẩu trang lọc bụi hoặc mặt nạ lọc bụi khi làm việc. Phương án này mang tính kinh tế hơn, và chúng sẽ hoạt động hiệu quả trong điều kiện môi trường như trên.

Còn nếu ở mức ô nhiễm cao hơn, bạn nên sử dụng mặt nạ phòng độc. Nó sẽ cần thiết và bảo vệ tốt hệ hô hấp của bạn trong những trường hợp sau:

• Môi trường có mức ô nhiễm không khí trung bình và nặng.
• Môi trường bị ô nhiễm sinh hóa do tác động hạt nhân.
• Ô nhiễm môi trường do sự cố tràn và rò rỉ khí độc.

Mua mặt nạ phòng độc chính hãng ở đâu?

Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều nơi cung cấp sản phẩm bảo hộ lao động cũng như mặt nạ phòng độc. Tuy nhiên, để được tư vấn về cách sử dụng cũng như đảm bảo việc mua được hàng chính hãng chất lượng cao, bạn nên tham khảo các loại mặt nạ phòng chống khí độc của Koken Nhật Bản có bán tại baoholaodongeco.com.

Các sản phẩm của chúng tôi rất đa dạng và phong phú. Đảm bảo phù hợp với mọi môi trường và nhu cầu của người dùng.

Hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua Hotline: 0909.515.007 để được tư vấn!